Մայրենի

Ա՜խ, ի՜նչ լավ են սարի վըրա
Անցնում օրերն, անո՜ւշ, անո՜ւշ,
Անըրջայինթեթևասահ
Ամպ ու հովերն անո՜ւշ, անո՜ւշ։

Ահա բացվեց թարմ առավոտ
Վարդ է թափում սարին-քարին,
Շաղ են շողում ծաղիկ ու խոտ,
Շընչում բուրմունք եդեմային։

Ա՜խ, ի՜նչ հեշտ են սարի վըրա
Սահում ժամերն անո՜ւշ, անո՜ւշ,
Շըվին փըչեց հովիվն ահա―
Աղջիկն ու սերն անո՜ւշ, անո՜ւշ։

Առաջադրանքներ

  • Սևով ընդգծված բառերը բառարանի օգնությամբ բացատրեք և բառակազմորեն վերլուծեք՝ առանձնցնելով՝

Անըրջային – երազկոտ

թեթևասահ – Թեթևորեն սահող

Շաղ – բույսերի վրա կուտակված ջրի կաթիլներ

եդեմ – դրախտ

Անըրջային – անուրջ+ային

թեթևասահ – թեթև+սահ

եդեմային – եդեմ+ային

  • Ի՞նչ տրամադրություն է բանաստեղծությունը քեզ փոխանցում։
    Ուրախություն ու երջանկություն
  • Ո՞վ է իր օրերն ու ժամերը անցկացնում սարում /հուշումը գտիր բանաստեղծությունից/
    Հովիվն ու աղջիկը
  • Որտե՞ղ կամ ի՞նչ պայմանների առկայությամբ են քո օրերն ու ժամերը երջանիկ ու թեթև անցնում։
    Իմ մոտ երջանիկ ու թեթև անցնում է իմ գյուղում։
  • Գրիր հետևյալ բառերի իմաստով մոտ բառեր /հոմանիշներ/՝ լավ, թեթևասահ, հով, առավոտ, շողալ, եդեմային, շվի, հովիվ։

լավ – Ընտիր

թեթևասահ –դանդաղաշարժ

հով – քամի

առավոտ – լուսաբաց

շողալ – Փայլել

եդեմային – երանավետ տեղ

շվի – դուդուկ

հովիվ – գառնարած, Չոբան 

Մագաղաթ

Հին ժամանակ մարդիկ չէին գրում գրիչով, նրանք գրում էին օրինակ փետուրով, իսկ ավելի ժամանակ անց նախնադարյան մարդիկ ծառից թուղթ են ստեղծել: Հին մատյանների հիմնական մասը եղել է պատրաստված մագաղաթից:

Մագաղաթը ստանում էին ուլի կամ հորթի կաշվից: Այդ կենդանիներին քերթողներին և մագաղաթներիվրա գրողներին և պատմիչներին անվանում էին քերթողներ։ Օրինակ՝ հինգերորդ դարի պատմիչ Մովսես Խորենացուն անվանում են Քերթողահայր:

Մագաղաթյա մատյանները հայերի հոգևոր սնունդն ու հարստությունն են:
Հայերեն ամենամեծ մագաղաթյա ձեռագիրը «Մշո ճառընտիրն» է, որը ունեցել է 75Х50 սմ մեծության 660 (այժմ՝ 600) թերթ՝ պատրաստված արջառի և երինջի կաշվից, ամենափոքրը՝ լուցկու տուփից փոքր է, պատրաստված նորածին ուլի մորթուց։

Մաթեմ

  1. Գտի՛ր քառակուսու մակերեսը և պարագիծը՝ իմանալով, որ նրա կողմի երկարությունը 9 սմ է։
    P-9×4=36
    S-9×9=81
  2. Քառակուսու պարագիծը 24 սմ է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։
    24:4=6
  3. Քառակուսու մակերեսը 25 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։
    25:5=5
  4. Հաշվի՛ր 16 սմ և 12 սմ  կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:
    16+16+12+12=56
    16×12=192
  5. Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 56 սմ է։
    56+56=112
  6. Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 62 դմ է։
    620+620=1240
  7. Ուղղանկյան լայնությունը 10 դմ է, իսկ երկարությունը 5 դմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը։
    100+100+150+150=500
    100×150=15000
  8. Հաշվի՛ր 13 սմ, 14 սմ  և 15 սմ կողմերով եռանկյան պարագիծը։
    13+14+15=42
  9. Հաշվի՛ր 25 դմ, 24 դմ, 26 դմ և 27 դմ կողմերով քառանկյան պարագիծը։
    250+240+260+270=1020
  10. Քառակուսու մակերեսը 64 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։
    64:8=8
  11. Քառակուսու պարագիծը 44 սմ է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։
    44:4=11
  12. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։

  • Քառակուսու պարագիծը 40 սմ է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։
  • 40:4=10
  • Հաշվի՛ր 13 սմ, 16 սմ  և 17 սմ կողմերով եռանկյան պարագիծը։
  • 13+16+17=46