Իրան-տեհրան
Թուրքյա-Անկառա
Ադրբեջան-բաքու
Վրաստան-թիֆլիս

Արագածոտն	Աշտարակ
Արարատ	Արտաշատ
Արմավիր	Արմավիր
Գեղարքունիք	Գավառ
Կոտայք	Հրազդան
Լոռի	Վանաձոր
Շիրակ	Գյումրի
Սյունիք	Կապան
Տավուշ	Իջևան
Վայոց ձոր	Եղեգնաձոր

1․ Ո՞ վ է հայոց դիցարանի հայր Աստվածը։ Էլ ի՞նչ աստվածներ ես հիշում:
Հայ աստվածը էր Արամազդը։
Ես հիշում եմ Նանեին, Աստղիկ Անահիտ, Միհրը և Վահագնը։

2․Ո՞ր հեթանոսական տաճարը պահպանվեց Հայաստանում քրիստոնեության ընդունումից հետո։
Գառնու տաճարը

3․ Ո՞վ է մեր նախահայրը, ու՞մ դեմ էր մարտնչում։
Հայկ նահապետը։
Բելի

4․Ո՞րն է ձեր սիրելի առասպելը և առասպելական հերոսը։
Իմ սիրելի առասպելը Հայկ և Բելը, սիրած առասպելական հերոսը Շամիրամը։

5․ Ո՞վ էր Վահագնը, ի՞նչ գիտեք նրա մասին։
Վահագը հայկական աստվածներից մեկն է։ Վահագը կայծակի թագավորն է։

6․ Նկարագրե՛ք Արա գեղեցիկին և Շամիրամին։
Արա գեղեցիկը գեղեցիկ էր և բարի, իսկ Շամիրամը տգեղ էր և չար։

7․ Թվարկի՛ր հայկական թագավորությունները։
Վանի թագավորությունը, Արտաշիսյաները, Արշակունիները և Բագրատունիները։

8․ Ո՞րն է առաջին հայկական թագավորությունը։ շԱյդ թագավորության քեզ հայտնի արքաները ովքե՞ր են, և նրանք ի՞նչ կարևոր գործեր են կատարել։
Վանի թագավորությունը։ Թագավորը Արգիշտին էր և Մենուան։ Արգիշտին կառուցել է Երևանը։ Իսկ Մենուաի ջամանակ շատ կառուցվացքներ է կատարվել։

9․ Ի՞նչ կարող եք պատմել Մենուայի նշանավոր կառույցի մասին։

Մենուաի ջրանցքը գտնվում է Թուրքիաում։

10․ Թվարկի՛ր Արտաշեսյանների արքայատոհմի քեզ հայտնի արքաներին: 
Տիգրան մեծ, Արգիշտի։

11․ Տիգրան Մեծի օրոք ինչպիսի՞ն էր Հայաստանը։
Ծովից ծով էր Հայաստանը։

12․ Ո՞ր արքայի օրոք քրիստոնեությունը հաստատվեց Հայաստանում
Տրդատ երրորդի օրոք

13․ Ներկայիս Հայաստանի ի՞նչ տեղանուններ գիտեք ՝ կապված Արշակունյաց արքայատոհմի հետ։
Արշակունյաց պողոտա

14․Արշակունյաց ո՞ր արքան է հիմնել Խոսրովի անտառը։
Խոսրով կոտակը

15․ Ո՞ր արքայատոհմի, ո՞ր արքային հավանեցիր։
Արտաշիսյաններ, Մենուա

Հին մարդիկ ապրում էին քարանձավներում: Մի քանի տարի առաջ գտնվել է ամենահին կոշիկը՝ չղջիկների քարանձավում: Նրանք հիմնականում որս էին անում: Ընտանիքի հայրիկը, երբ որս էր անում ինքը քիչ էր ուտում ,իսկ ամենաշատը ուտում էին երեխաները: Նրանք հաքնում էին կենդանիների կաշվից շոր: Իրանք գիշերը իրանց քարանձավն էին մտնում և քարով ծածկում քարանձավի մուտքը:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ է պատմությունը, և ինչո՞ւ է անհրաժեշտ այն լավ իմանալ:

Պատմությունն անվանում են ժողովրդի հիշողություն: Այդ հիշողության շնորհիվ մենք այսօր գիտենք, թե ինչպես են ապրել մեր նախնիները, ինչով ենք մենք նրանց նման կամ ինչով ենք տարբերվում: Գիտենք նաև, թե ինչ են ստեղծել, արարել կամ, ցավոք, կորուստներ ունեցել մեր նախնիները, ինչպես են պաշտպանել մեր հայրենիքը: Այդ ամենի մասին մեզ պատմում են մեր պատմիչների թողած ձեռագրերը, հին Նկարները, տարբեր զրույցները, առասպելները, ավանդությունները, պահպանված իրերը՝ զարդերը, զենքերը, դրամները, տարբեր շինությունները:

Պատմությունն օգնում է, որպեսզի սխալներ թույլ չտանք այսօր և ճիշտ կառուցենք մեր ապագան: Դրա համար բոլորս պետք է լավ իմանանք մեր պատմությունը և  պահպանենք մեզ ժառանգություն հասած արժեքները:

2. Ւ՞նչ է դարը:

Մեկ դարը հարյուր տարին է:

3. Ինչպե՞ս է ընդունված կատարել տարիների հաշվումը:

Մեր երկրում ընդունված է տարիների հաշվումը սկսել Հիսուս Քրիստոսի ծննդից։  Ըստ այդ հաշվարկի՝ այն բոլոր իրադարձությունները, որոնք կատարվել են նախքան Քրիստոսի ծնունդը, համարում ենք Քրիստոսի ծննդից առաջ տեղի ունեցած: Իսկ այն ամենը, ինչ եղել է դրանից հետո, համարում ենք Քրիստոսի ծննդից հետո տեղի ունեցած: Երբեմն գրքերում դու կարող ես հանդիպել մեր թվարկությունից առաջ (մ.թ.ա կամ մեր թվարկություն (մ.թ.) ձևերը : 

4. Դու ո՞րերորդ դարում ես ծնվել: Ես ծնվել եմ 21-րդ դարում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Որ դարին են պատկանում հետևյալ պատմական թվերը՝

66թ -I դար ., 301թ -IVդար ., 2019թ-XXIդար ., 405թ-Vդար., 451թ- Vդար ., 1031թ-XI դար ., 1890թ-XIX դար ., 1900թ-XX դար ., 678թ-VII դար ., 980թ-X դար ., 760թ-VIII դար ., 540թ-VI դար .:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչու են 5-րդ դարը անվանում Ոսկեդար։
   Հենց այս դարում տեղի ունեցան հայող պատմության մեջ վիթխարի նշանակություն ունեցող դեպքեր։ Առաջին հերթին ՝ հայոց գրերի գյուտը։
2. Ձեր կարծիքով ՝ ինչո՞ւ է ժողովրդի անհրաժեշտ սեփական գիր ունենալ։
   Որ մենք կարողանանք խոսալ և կարդանք:
3. Շարունակե՛ք հետևյալ միտքը․
   Մեսրոպ Մաշտոցի կատարած գործն անգնահատելի է, քանի որ շատ մեծ է դրա համար անգնահատելի է:

Մենք Արևմտյան դպրոցի բակում մասնակցեցինք մաթեմատիկայի գործնական առաջին փուլին։ Կատարեցինք տեղից հեռացատկ։ Ֆիքսեցինք ժամանակահատվածը և հեռացատկի երկարությունը։
1)Ավետ Բադեյան 200 սմ վեց վարյկան
2)Էրիկ Աբելյան 180 սմ յոթ վարյկան
3)Գագիկ Խաչատրյան 180սմ 10վարյկան

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչու են 5-րդ դարը անվանում Ոսկեդար։
   Հենց այս դարում տեղի ունեցան հայող պատմության մեջ վիթխարի նշանակություն ունեցող դեպքեր։ Առաջին հերթին ՝ հայոց գրերի գյուտը։
2. Ձեր կարծիքով ՝ ինչո՞ւ է ժողովրդի անհրաժեշտ սեփական գիր ունենալ։
   Որ մենք կարողանանք խոսալ և կարդանք:
3. Շարունակե՛ք հետևյալ միտքը․
   Մեսրոպ Մաշտոցի կատարած գործն անգնահատելի է, քանի որ շատ մեծ է դրա համար անգնահատելի է:

Ո՞վ է Մխիթար Սեբաստացին
Մխիթար (ավազանի անունը՝ Մանուկ) Սեբաստացին սովորել է Սեբաստիայի Սբ. Նշան, ապա՝ Էջմիածնի, Սևանի, Կարինի վանքերում։ 1693 թ. մեկնել է Բերիա (այժմ՝ Հալեպ), որտեղ ծանոթացել է կաթոլիկ միսիոներների հետ։ 1696 թ. ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա, 1699 թ.՝ ստացել վարդապետական գավազան։ 1701 թ. Կոստանդնուպոլսում հիմնադրել է միաբանություն։ 1705 թ. Հռոմի իշխանություններից ձեռք բերելով վանք հիմնելու համաձայնություն՝ 1706 թ. Վենետիկին ենթակա Հունաստանի Մեթոն բերդաքաղաքում ձեռնամուխ է եղել վանքի կառուցմանը։

Ի՞նչն եմ սիրում կրթահամալիրում:
Հաշվել, թե՞ ընտանիքում քանի սեբաստացի կա:
Մեր ընտանիքում սեբաստացի են մենակ ես և քույրո :

 Հնում, մարդիկ չկարողանալով բացատրել բնության երևույթները, օրինակ՝ կայծակը, անձրևը, երկրաշարժը, սկսել են դրանք մարմնավորել, վերագրել աստվածությունների, յուրաքանչյուր տարերքի համար մի աստված են ունեցել: Աստվածները գերբնական հատկություններով օժտված, հույզեր, ապրումներ, մտածողություն ունեցող, կատարյալ և մարդակերպ էակներ են, որոնցից յուրաքանչյուրը խորհրդանշում է բնության ու հասարակության առանձին երևույթներ: 

 Կառուցվել են տաճարներ, կանգնեցվել նրանց արձանները, մատուցվել զոհեր, կազմակերպվել հատուկ տոնախմբություններ:

Հեթանոս հայերն աստվածներին նվիրել են հատուկ տոներ, նրանց համար կառուցել տաճարներ, զոհաբերել կենդանիներ: Հայկական դիցարանում, բացի անձնավորված մարդակերպ աստվածներից, հիշատակվում են զանազան մտացածին էակներ, հրեշներ (վիշապներ) և չար ու բարի ոգիներ (Արալեզ, Հավերժահարս, Քաջք,  և այլն):

Դիցաբանություն են նաև «Տիգրան և Աժդահակ», «Արտաշես և Արտավազդ» հայկական առասպելները, «Սասնա ծռեր» էպոսը և այլն:

Առասպելը չափազանցված զրույց է. և՜ պատմողը, և՜ ունկնդիրն այն ընկալում են որպես արժանահավատ-իրական պատմություն և փոխանցում բանավոր: 

Առասպելներում արտացոլված են բարու և չարի, հերոսության և վախկոտության, արդարության և անհավատարմության մասին մարդկանց պատկերացումները: 

«Առասպել» արտահայտությունը առօրյայում օգտագործվում է անհավանական, մտացածին իմաստով:

Հարցեր և առաջադրանքներ/պատասխանել գրավոր/

1. Ի՞նչ հասկացանք դիցաբանությունից, ի՞նչ է առասպելը, իրակա՞ն է, թե՝ հորինովի:
   Նա հորինովի է:
2. Ո՞վքեր էին առասպելի հերոսները:
   Արա գեղեցիկ և Շամիրալը, Հայի և Բել:
3. Ի՞նչ հայկական առասպելներ ու առասպելական հերոսներ գիտենք/նշել անուններ միայն,/
   Արա գեղեցիկ, Շամիրամ, Հայկ ու Բել:
4. Գիտե՞նք որևէ առասպել, որը կարող ենք ներկայացնել/բանավոր/
5. Ի՞նչ հեթանոսական տաճար/ներ/ գիտեք Հայաստանում:
   Ես գիտեմ միայն մի տաճարը դա Գառնու տաճարն է:

+ տաճար

+քար

+է+նիս

+ա+ձոր