Ես այսօր ձեզ կպատմեմ Մեսսի գիրքի մասին։ Այդ ժամանակվա Լավագույն Վունդերկինդները Կրիշտիանուն էր և Լեոն։ Կիսաեզրափակիչ Բարսա մեկ զրո հաղթում է։ Բարսաի տիկիտակաից հետո չի ստացվում գոլ խփել։ Լեոն տալիս են օդով պաս նա թիթեռնիկի նման թռնում և գլխով գոլ խփում։ Բոլորը ծափահարում են։ Լեոնել էր զարմացած։

1. Ըստ բալլադի ո՞վ է հավքերի արքան, ո՞վ է անտառի արքան։ Կնդանական աշխարհում, բնության մեջ ուրիշ ի՞նչ արքաների մասին գիտեք։ Ինչո՞ւ են հենց դրանք համարվում արքաներ։ 

Ըստ բալլադի հավքերի արքան կաղնին է, իսկ անտառի արքան` արծիվը։

Առյուծն է համարվում կենդանիների արքան։

2. Համացանցից կարդա և իմացիր թե դարը քանի տարի է ու գրիր 500 տարին քանի՞ դար է։

1 դարը հարյուր տարի է, հետևաբար 500 տարին 5 դար է։

3. Բալլադից դուրս գրիր ածանցավոր 3 բառ և դրանց ածանցներով նոր բառեր կազմիր։

անզոր – ան ածանց, անտուն, անգույն, անբան

ծերացած – ացած ածանց, մեծացած, հզորացած, ուշացած

պարծենկոտ – կոտ ածանց, ամարկոտ, ալարկոտ, աղմկոտ

4. Քո կարծիքով ո՞վ էր ավելի դիմացկուն․ պատասխանդ հիմնավորիր։

Իմ կարծիքով Կաղնին ավելի դիմացկուն է, որովհետև Կաղնին երկար տարիներ ընկած գետնին կմանա և կապրի, իսկ արծիվը կսատկի։

5. Բալլադից դուրս գրեք 10 ածական, դրանցով փոքր պատմություն մտածեք և հրապարակեք բլոգում։

Շատ, համառ, հպարտ
դիմացկուն, մեծ, հզոր
պինդ, , հուժկու, թույլ, պարծենկոտ

Առյուծը

Ժամանակով անտառում մի առյուծ էր ապրում։ Նա թույլ ու շատ նիհար էր ծնվել։ Շրջապատում կենդանիները չէին պատկերացնում, որ նրա նմանը կկարողանա դառնալ անտառի թագավորը։ Պարծենկոտ կապիկները ծաղրում էին նրան, ասելով, որ մի հուժկու հարվածով կտապալեն նրան։ Առյուծը շատ պինդ նյարդեր ուներ և աշխատում էր ուշադրություն չդարձնել նրանց խոսքերին։ ՄԻ օր առյուծը որոշեց, որ եկել է պահը ուժեղանալու և դիմեց իր հզոր և հպարտ առյուծ հայրիկի օգնությանը։ Հոր հետ նա սկսեց որսի գնալ, ճանապարհին նրանք շատ մեծ փորձություններ էին հաղթահարում։ Իր համառ և դիմացկուն բնավորության շնորհիվ առյուծը կարողացավ հաղթահարել բոլոր խոչընդոտները և վերածվեց հզոր ու ուժեղ թագավորի։

6. Կաղնին էլ փըռեց ճյուղերն երկաթի,
Խո՜ր ու խոր մխեց ճանկերն արմատի

Ինչպե՞ս  կարող են ճյուղերը երկաթի լինեն, իսկ արմատները ճանկեր ունենան։

Այս նախադասությունը փոխբերական իմաստով է գրված։ Ճուղերը պինդ են, իսկ արմատները սուր է։

Նախադասություն

291. Ա և Բ բառախմբերի տարբերությունը բացատրի՛ր: Ո՞ր բառախումբն ես նախադասություն համարում:

            Ա. Ջրի մի նա ամբողջ առանց դեգերել էր շաբաթ անապատում: — Բ. Նա մի ամբողջ շաբաթ առանց ջրի դեգերել էր անապատում:
            Ա. Դիմավորեցին քարավանապետն ուխտավորին ուղտապանները ու             կատակով հյուծված: — Բ. Քարավանապետն ու ուղտապանները կատակով             դիմավորեցին հյուծված ուղտավորին:
            Ա. Դուրս գալ երկար սևամորուք ուխտավորի շտապեց հագուստով նեղ կիրճով     քաղաքից մարդը: — Բ. Ուխտավորի երկար հագուստով սևամորուք մարդը շտապեց նեղ կիրճով քաղաքից դուրս գալ:
Ա. Խմբի բառերը խառն են:
Բ. Խմբի բառերը ճիշտ դասավորված  նախադասություներ են:

292. Տրված բառախմբերը վերածի՛ր նախադասությունների՝ առանց փոխելու բառերի հաջորդականությունը: Բացատրի՛ր, թե ինչպե՞ս կատարեցիր աոաջադրանքը:

            Թշնամի, բանակ, շրջապատել, քաղաք:
            Մայրամուտ, արեգակ, պալատներ, կարմիր, ներկել:
            Փախստական, բարձրանալ, ժայռեր, մեկ, վրա:
            Այնտեղ, ժայռեր, մեջ, մարդիկ, իսկական, տներ, փորել:

Թշնամու բանակը շրջապատեց քաղաքը:
Մայրամուտին  արեգակը պալատները կարմիր ներկեց:

Փախստականները բարձրացան ժայռերից մեկի վրա:

Այնտեղ ժայռերի մեջ մարդիկ իսկական տներ փորեցին:

Բառերի խումբը որպեսզի իմատ արտահայտեն բայերին ավելացրեցինք վերջավորություններ:

293. Բացատրի՛ր՝ ինչո՞ւ տրված բառախմբերը նախադասություններ չեն: Դրանք վերածի՛ր նախադասությունների:

            Նրանց քաղաքները հինգ հազար տարի առաջ …
            «Բիբլիա» հայերեն «գիրք» ….
            Հին դարերում Հյուսիսային Աֆրիկայում մի քանի քաղաքակրթություններ     իրար ….
            Եգիպտացիներից հետո այդ երկրում փյունիկցիները՝ հին աշխարհի հիմնական         առևտրականներն ու ծովագնացները ….
            Կարթագենը Հռոմի գլխավոր ախոյանը ….
            Փյունիկցիները Վասկո դե Գամայից երկու հազար տարի առաջ հարավից       Աֆրիկան ….

Այս բառախմբերը նախադուսություն չեն, որովհետև  նրանք չունեն վերջավորություներ:

Նրանց քաղաքները հինգ հազար տարի առաջ լուսավորվեցին:
            «Բիբլիա» կամ հայերեն Սուրբ «գիրք»:
            Հին դարերում Հյուսիսային Աֆրիկայում մի քանի քաղաքակրթություններ իրար  նման էին:
            Եգիպտացիներից հետո այդ երկրում փյունիկցիները՝ հին աշխարհի հիմնական         առևտրականներն ու ծովագնացներն Էին:
            Կարթագենը Հռոմի գլխավոր ախոյանն է:
            Փյունիկցիները Վասկո դե Գամայից երկու հազար տարի առաջ հարավից Աֆրիկա գնացին:

294. Փորձի՛ր բացատրել, թե ի՞նչ է նախադասությունը:
Բառերի այն խումբը, որը միտք է արտահայտում, կոչվում է նախադասություն:

295. Տրված տեքստում նախադասություններն առանձնացրո՛ւ (սկսի՛ր մեծատառով, վերջակետերը դի՛ր):

            Եզոպոսի առակներից մեկում այսպիսի բան է պատմվում: Ընկերոջից շատ ձուկ          որսալու համար մեկը պղտորում է ջուրը: Հավանաբար այդտեղից էլ առաջացել է «պղտոր ջրում ձուկ որսալ» արտահայտությունը: Դա գործածվում է խառնաշփոթ դրություն ստեղծող ու դրանից օգուտ քաղող մարդու մասին:

296. Տրված տեքստում նախադասություններն աոանձնացրու:

            Սպիտակ ագռավները բնության մեջ հազվագյուտ են: Նրանք շատ քիչ են պատահում: Հենց դրանով են նրանք հետաքրքիր: Տասնութերորդ դարում Ռուսաստանի թագավոր Պետրոս Առաջինը պալատում մի սպիտակ ագռավ էր պահում՝որպես հազվագյուտ երևույթ:Խոսքի մեջ «սպիտակ ագռավ» արտահայտությամբ բնորոշում են մյուսներից տարբերվող մարդկանց:Հազվադեպ հանդիպող առարկաները առաջին անգամ դա հռոմեական մի բանաստեղծ՝ Յուվենալիուսն է գործածել:

297. Ա և Բ նախադասությունների արտահայտած մտքերի տարբերությունները բացատրի՛ր: Գտի՛ր տարբերության պատճառը:

            Ա. Իշխանի ձին մոտեցավ դռանը և սմբակով հարվածեց:
            Բ. Ձին մոտեցավ իշխանի դռանը և սմբակով հարվածեց:

            Ա. Ժամանակը ոչ մի հզոր շինություն չի խնայել:
            Բ. Հզոր ժամանակը ոչ մի շինություն չի խնայել:

            Ա. Մենակ չմնալու համար մեզ հյուր եկած աղջիկը զրուցում էր հոգնած            երգչուհու հետ:
            Բ. Մենակ չմնալու համար մեզ հյուր եկած աղջիկը հոգնած զրուցում էր            երգչուհու հետ

            Ա. Ամբիոնի մոտ կանգնած մարդն ինչ-որ բան էր պատմում պապիս:
            Բ. Մարդն ինչ-որ բան էր պատմում ամբիոնի մոտ կանգնած պապիս:

Ա և Բ խմբի տարբեությունն այն է, որ նախադասության անդամների տեղերը փոխվելուվ՝ փոխվում է նախադասության իմաստը:

298. Ընդգծված բառի կամ բառակապակցության տեղը փոխելով՝ նախադասության իմաստը փոխի՛ր:

            Օրինակ՝
Երեք տարի առաջ ամառանոցում սկսած շինարարությունն ավարտել ենք: — Ամառանոցում սկսած շինարարությունը երեք տարի առաջ ենք ավարտել:

            Թագավորությունից բերած զարմանալի իրերը թաքցրեց իր ստորգետնյա      ամրոցում։
  ամրոցում  թաքցրել ենք թագավորությունից բերած զարմանալի իրերը:

            Պատկերասրահի տնօրենն ուզում է զբոսաշրջիկների առաջ դուռը փակել:

Զբոսաշրջիկների առջև տնօրենը ուզում էր փակել պատկերասրահը:

            Բահով խաղալու ժամանակ տղան ավազների միջից մի մեծ խեցի հանեց:

Տղան մեծ բահով խաղալու ժամանակ խեցու միջից ավազները հանեց:

           

            Ֆրանսիայի մի քարանձավում գտնվել են ավելի քան տասնհինգհազարամյա    պատմություն ունեցող նկարներ:
Ավելի քան տասնհինգհազարամյա  պատմություն ունեցող քարանձավում  գտնվել են ֆրանսիական նկարներ: