6-8-րդ դասարաններ, 13․ 02․2025

Ջերմային երևույթների բազմազանությունը:Փետրվարի 10-14.

Տաքացնելիս կամ սառեցնելիս մարմինների հետ տեղի են ունենում որոշ փոփոխություններ. մարմինները մի վիճակից անցնում են մեկ այլ վիճակի, սեղմվում են կամ ընդարձակվում: Այս փոփոխություններն ընդունված է անվանել ջերմային երևույթներ:
Օրինակ
Ջերմային երևույթներ են՝ հալումն ու պնդացումը, գոլորշացումն ու խտացումը, եռումը, ջերմային ընդարձակումը:
Հալում և պնդացում
Նյութի անցումը պինդ վիճակից հեղուկ վիճակի կոչվում է հալում:
 Հալման հակառակ երևույթը, երբ նյութը հեղուկ վիճակից անցնում է պինդ վիճակի, կոչվում է պնդացում:
Որպեսզի նյութը հալվի, անհրաժեշտ է այդ նյութը տաքացնել մինչև որոշակի ջերմաստիճան: Բյուրեղային նյութերի համար այն խիստ որոշակի ջերմաստիճան է:
 Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում նյութը սկսում է հալվել, կոչվում է հալման ջերմաստիճան:

Օրինակ

Մի շարք նյութերի հալման ջերմաստիճանը (°C)

սնդիկ	-39	արծաթ	962	երկաթ	1539
սառույց	0	ոսկի	1064	պլատին	1772
անագ	232	պղինձ	1085	վոլֆրամ	3387
կապար	327	չուգուն	1200	ցինկ	420
ալյումին	660	պողպատ	1500

Հալման ջերմաստիճանում նյութը կարող է գտնվել և՛ պինդ, և՛ հեղուկ վիճակում:

0°C-ում ջուրը կարող է գտնվել և՛ պինդ, և՛ հեղուկ վիճակներում: Այդ ջերմաստիճանում սառույցը հալելու համար պետք է նրան էներգիա հաղորդել, իսկ ջուրը պնդացնելու համար՝ նրանից էներգիա վերցնել:

Հալման ընթացքում նյութի ջերմաստիճանը չի փոխվում:

Որոշ նյութեր, օրինակ՝ մոմը, ապակին, ձյութը, շոկոլադը չունեն հալման որոշակի ջերմաստիճան:
Այն նյութերը,որոնց անցումը մի վիճակից մյուս վիճակին տեղի է ունենում ոչ թե որոշակի ջերմաստիճանում, այլ՝ աստիճանաբար, անվանում են ամորֆ նյութեր:
Հալման և պնդացման երևույթները, դեռ հին ժամանակներից, մարդիկ օգտագործում են մետաղից տարբեր գործիքներ պատրաստելիս: Այդ նպատակով մետաղը հալում ու լցնում են նախապես պատրաստված կաղապարների մեջ և սառելուց հետո հանում կաղապարից:

 Նյութի անցումը հեղուկ վիճակից գազային վիճակի կոչվում է գոլորշացում: Հակառակ երևույթը, երբ նյութը գազային վիճակից անցնում է հեղուկ վիճակի, կոչվում է խտացում:

Հեղուկի գոլորշացումը տեղի է ունենում ցանկացած ջերմաստիճանում, սակայն որքան բարձր է ջերմաստիճանը, այնքան արագ է տեղի ունենում գոլորշացումը: Գոլորշացման արագությունը կախված է նաև հեղուկի տեսակից: Օրինակ` եթերը, սպիրտը միևնույն ջերմաստիճանում ավելի արագ են գոլորշանում, քան ջուրը:Երբ դրսում ցուրտ է, խոնավ բնակարանում ապակիները «քրտնում» են, դրանց վրա ջրի փոքրիկ կաթիլներ են հայտնվում:

Նմանապես ցուրտ և խոնավ գիշերներին դրսում խոտի վրա ցող է առաջանում: Նշված դեպքերում ջրային գոլորշին փոխակերպվում է ջրի, այսինքն՝ տեղի է ունենում խտացում:

Գոլորշացմամբ և խտացմամբ են պայմանավորված տեղումները (տե՛ս շարժանկար): Երկրի մակերևույթին գտնվող ջուրը գոլորշանալով սկսում է վեր բարձրանալ: Վերևում, որտեղ ջերմաստիճանը ցածր է, գոլորշին խտանում է և անձրևի տեսքով թափվում ներքև:

Գոլորշանում են նաև պինդ մարմինները, օրինակ՝ սառույցը։ Դրա հետևանքով դրսում կախված սպիտակեղենը չորանում է նաև ձմռան սառնամանիքին։ Հնարավոր է նաև հակառակը՝ գոլորշին անցնում է պինդ վիճակի: Օրինակ՝ եղյամի առաջացումը Գոլորշացման յուրահատուկ տեսակ է եռումը:
Հետևելով եռման պրոցեսին` կարելի է նկատել, թե անոթի հատակին ինչպես են առաջանում և, աստիճանաբար մեծանալով, վեր բարձրանում պղպջակներ (տե՛ս շարժանկար): Դրանք պարունակում են ջրում լուծված օդ և առաջացած ջրային գոլորշի: Յուրաքանչյուր հեղուկ եռում է խիստ որոշակի ջերմաստիճանում:

Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում հեղուկը եռում է, կոչվում է եռման ջերմաստիճան: Այն կախված է մթնոլորտային ճնշումից:
Նորմալ մթնոլորտային ճնշման դեպքում ջուրը եռում է 100°C ջերմաստիճանում: Եռման ողջ ընթացքում հեղուկի ջերմաստիճանը չի բարձրանում, չնայած մենք իրեն անընդհատ ջերմություն ենք հաղորդում: Հաղորդված ջերմությունը ծախսվում է ամբողջ ծավալից հեղուկի գոլորշացման համար:

Լրացուցիչ աշխատանք

Պատասխանել հարցերին

1. Ի՞նչ ջերմային երևույթներ գիտեք:
   Ջերմային երևույթներ են՝ հալումն ու պնդացումը, գոլորշացումն ու խտացումը, եռումը, ջերմային ընդարձակումը:
2. Ո՞ր երևույթներն են կոչվում հալում և պնդացում:
   Հալում նշանակում է այն երբ, որ ինչոր երևույթ տաք ջերմաստիճանի տակ սկսում է դառնալ հեղուկ
   Պնդացում նշանակում է, որ ինչոր նյութ ավելի սառը ջերմաստիճանի տակ նյութը սկսում է ձևափոխվել
3. Ո՞ր մեծությունն է կոչվում եռման ջերմաստիճան :
   Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում հեղուկը եռում է, կոչվում է եռման ջերմաստիճան:
4. Ո՞ր եչրույթներն են կոչվում գոլորշացում և խտացում:
   Խտացում այն է երբ ավելի սառը ջերմաստիճանի տակ նյութը խտանում է և ձևափոխվում իսկ։
   Գոլորշիանում է այն ժամանակ երբ ջուրը հասնում 100c այն սկսում է գոլորշիանալ։

УРОКИ ДЛЯ 6 КЛАССА ФЕВРАЛЬ 2025 г. ( 2 неделя)

УРОК 1.

1.Прочитайте текст и скажите, какая легенда связана с изобретением
шахмат.

ШАХМАТЫ

Шахматы придумали в Индии в V-VI веке нашей эры. Играли на
квадратной доске 8 на 8 клеток, использовали 16 фигур и 16 пешек. Игроков
было четверо, а не двое, как сегодня (играли пара на пару), а ходы зависели
от бросков игральных костей.
Для победы в партии нужно было уничтожить все фигуры противников.
Арабы добавили в игру ферзя (королеву) и мат королю.
Персидский учёный Аль Бируни, живший в средние века, в книге
«Индия» рассказывает древнюю легенду. Шахматы создал индийский
мудрец. За своё изобретение он попросил незначительную, на первый
взгляд, награду: столько пшеничных зёрен, сколько окажется на шахматной
доске, если на первую клетку положить одно зерно, на вторую — два зерна,
на третью — четыре зерна и т. д. Оказалось, что такого количества зерна
нет на всей планете.

2.Ответьте на вопросы.

1.Чем древние индийские шахматы отличались от современных?
Игроков
было четверо, а не двое, как сегодня (играли пара на пару), а ходы зависели
от бросков игральных костей.
2. Что добавили в игру арабы?
Арабы добавили в игру ферзя (королеву) и мат королю.
3. Какую награду попросил создатель шахмат?
За своё изобретение он попросил незначительную, на первый
взгляд, награду: столько пшеничных зёрен, сколько окажется на шахматной
доске, если на первую клетку положить одно зерно, на вторую — два зерна,
на третью — четыре зерна и т. д. Оказалось, что такого количества зерна
нет на всей планете.

4. Была ли эта награда незначительной?
да

3. Согласны ли вы с тем, что…

1.Шахматы – это лучший вид спорта.
нет
2. Самый красивый вид спорта – это фигурное катание.
да
3. Спортивные соревнования лучше всего смотреть по
телевизору.
нет

4. Восстановите пропущенные слова в диалоге.
– Ольга Петровна, что вы хотите купить Олегу и Тане?
– Олегу я хочу купить новые шахматы, а Тане – спортивный костюм.

– Вартуи, ты не забыла, что завтра тренировка начнётся раньше? Скажи
об этом Диане и Марине.
– Нет, не забыла. Я уже позвонила Диане , а Марине сказать об этом ещё не успела.

---

– Я написала тёте сообщение по электронной почте. Мама купила ей
теннисные туфли и три дня назад послала новую посылку.
– А что она ответила? Обрадовалась она этому ?
– Она пока не ответила. Наверное, ещё не получила посылку.
Слова для справок: Диана, почта, подарок, Марина, тётя, Олег, Таня.

5. Согласны ли вы с тем, что…

1.Шахматы – это лучший вид спорта. -нет
2. Самый красивый вид спорта – это фигурное катание. -да
3. Спортивные соревнования лучше всего смотреть по телевизору.-нет

6. Раскройте скобки. Перепишите предложения, употребляя слова в
нужной форме.

1. Если выиграет Артур, он займёт первое (место) и получит первый
   (разряд) по (шахматам).
   2. До игры Белов встретил (Артура) в коридоре.
   3. Артур открыл для себя важный (закон).
   4. Арабы добавили в игру мат (корольа).
   5. За своё изобретение мудрец попросил (награду).
   6. Артур выиграл (партию).

8. выполните упражнение.

1)прочитаю
2)пойдём
3)погуляешь
4)будуть помогать
5) пойдёт
6)будеть идти

9. Выполните упражнение

1)справа
2)там
3)пока
4)блиско
5)слева

ВИК ДАРЧИНЯН. БЕШЕНЫЙ БЫК

УРОК 1

ВИК ДАРЧИНЯН. БЕШЕНЫЙ БЫК

Вик Дарчинян

Вик Дарчинян уже многие годы с честью представляет Армению на профессиональном ринге. Этот спортсмен сумел одержать множество важных и запоминающихся побед.

В рубрике Mediamax Sport «Незабываемая победа» Вик рассказал , как стал абсолютным чемпионом мира.

В 2008 году в США я должен был встретиться с чемпионом мира по версиям WBA и WBC Кристианом Михаресом. 

Журналисты и большинство из экспертной группы из 30 человек верили в победу моего соперника. За меня проголосовали только трое человек, причем двое из них были из Австралии. Никто не верил в меня, а я знал, что могу победить и забрать оба пояса соперника. 

Бой получился непростым, уже в первом раунде я понял, что он отличный спортсмен. В тот день я чувствовал себя очень уверенно. Как и обещал, я подверг его нокауту. В 9-м раунде Михарес уже не мог ничего сделать. После одного точного удара он упал, а судья остановил бой. 

Я стал абсолютным чемпионом мира, а тогда абсолютных чемпионов мира не было ни в одной весовой категории.

Не могу передать свои ощущения. Я был очень рад и счастлив, я добился своих целей и доказал, что все эксперты ошибались: победил я, а не Михарес.

За все эти годы я завоевал 8 поясов, но никогда не останавливался на достигнутом и всегда стремился к большему. Сейчас я хочу получить еще один пояс, после чего уйду из бокса.

С Виком Дарчиняном беседовала Гоар Налбандян

1. Ответьте на вопросы.
2. Где родился Вик Дарчинян?

Вик Дарчинян родился в городе Ванадзор.

1. 2. Кем был отец будущего чемпиона?

Отец будущего чемпиона был главным тренером по борьбе.

1. 3. О чём
   мечтал Дарчинян в детстве?

Дарчинян в детстве мечтал стать боксером.

1. 4. Какое новое имя он получил в профессиональном боксе?

Он получил кличку <<Бешеный бык>>.

1. 5. Каких ещё известных армянских боксёров вы знаете?

Я знаю только Артур Абрахам.

2. Скажите, кому из ваших одноклассников надо (нужно):

больше времени проводить на свежем воздухе, записаться в секцию карате,

Монте.

заняться футболом, спортивными танцами, научиться играть в шахматы,

Монте.

больше двигаться и меньше сидеть за компьютером.

Монте.

3. а) Прочитайте пословицы о спорте. Скажите, как вы их понимаете.

1. Быстрого и ловкого болезнь не догонит! 2. В здоровом теле здоровый дух.3.В спорте, как и в казино, выиграть случайно очень трудно. 4. Главное соревнование борьба с самим собой. 5. Где здоровье там и красота. Гимнастика удлиняет молодость человека. 6. Движение это жизнь. 7. Если
   хочешь быть здоров – закаляйся (կոփվիր). 8. Если не бегаешь, пока здоров,
   придется побегать, когда заболеешь. 9. Здоровому всё здорово. 10. Кто спортом занимается, тот силы набирается.

Быстрого и ловкого болезнь не догонит! – Если человек занимается спортом и ловкий, он будет меньше болеть.

2. В здоровом теле здоровый дух. – Если будеш заботится о себе то будеш здоровым.

3.В спорте, как и в казино, выиграть случайно очень трудно. – В спорте, как и в азартных играх, полагаться только на удачу не стоит, нужно много тренироваться и трудиться.

Главное соревнование борьба с самим собой. – Самое важное – это побеждать свои слабости и становиться лучше, чем ты был вчера.

Где здоровье там и красота. – Здоровый человек обычно выглядит хорошо и привлекательно.

Гимнастика удлиняет молодость человека – Регулярные упражнения помогают дольше оставаться молодым и полным сил.

Движение это жизнь. – Активный образ жизни очень важен для здоровья и долголетия.

Если хочешь быть здоров – закаляйся. – Закаливание укрепляет

Если не бегаешь, пока здоров, придется побегать, когда заболеешь. – Лучше заниматься спортом и быть здоровым, чем потом жалеть о потерянном здоровье.

Здоровому всё здорово. – Когда человек здоров, он полон энергии и у него всё получается.

Кто спортом занимается, тот силы набирается. – Спорт делает человека сильным и выносливым.

Мой рассказ

В здоровом теле здоровый дух”

Петя всегда чувствовал себя уставшим и вялым. Ему ничего не хотелось делать, и он часто болел. Однажды он услышал пословицу: “В здоровом теле здоровый дух”.

Петя задумался над этими словами. Он понял, что его физическое состояние влияет на его настроение и энергию. Он решил заняться спортом, начал делать зарядку по утрам и бегать по вечерам.

Через некоторое время Петя почувствовал себя гораздо лучше. Он стал более энергичным и бодрым, у него появилось больше сил и желания что-то делать. Он понял, что здоровье тела действительно важно для хорошего самочувствия и настроения.

1. По одной из пословиц дома напишите короткий рассказ. Прочитайте анекдоты и попробуйте их пересказать.
   Скажите, а зачем этому боксёру такие большие контактные линзы?
   Это сейчас они контактные линзы, а до первого удара это были очки.

В перерыве после втоpого pаунда боксёp спpашивает у своего тpенеpа:
Hу как, я смогу его победить?
Конечно! Если ты будешь так махать pуками, он в конце концов получит
воспаление лёгких.

Тренер утешает проигравшего боксера:

• А всё-таки в третьем раунде ты своего противника здорово напугал.
• Чем это?
• Ему показалось, что он тебя убил.

4. Дома напишите небольшое сочинение (5-6 предложений) на тему:
«Спорт в моей жизни».

«Спорт в моей жизни».

Я с детство люблю заниматся спортом. Я занимался шахматами, тенисом, футболом, гандболом и дзюдо. Сейчас я занимаюсь карате. Я пять раз участвовал на соривнаваниях и у меня есть две серебряных и три золотйх медалей. Через месятц у меня сново соревнавания. Еше я в школе начал тренероваться баскетболом и начну заниматся пингпонгом.

5. С Данными существительными составьте словосочетания, используя слова для справок.

железный гвоздь, свежая постель, солнечный день, чистая скатерть, новая тетрадь, свежая зелень, быстрый конь, красивая лошадь, дикий зверь, белая сирень, большой медведь.

6. Употребите со словом мой или моя данные существительные. Запишите 2 столбика отдельно слова мужского и женского рода .

Мой – лагерь, букбарь, день, камень, конь, гость, рубль, календарь, словарь, медведь

Моя – кровать, лошадь, жизнь, моркавь

7. Подберите антонимы к выделенным словам. Запишите словосочетания .

Новая мебель – старая мебель, Большая площадь – маленькая площадь, Чистая скатерть – грязная скатерть, Поздняя осень – ранняя осень, Дождливый день – солнечный день, Длинный гвоздь – короткий гвоздь, Острый камень – тупой камень, Большой медведь – маленький медведь.

Վանի թագավորություն

Ներկայացրո՛ւ։

ա․ Ե ՞րբ է ստեղծվել Վանի թագավորությունը։ Ի՞նչ այլ անուններով է այն հայտնի։

Այսպիսով՝ Ք. ա. I հազարամյակի սկզբին Նաիրի երկրնե­րի դաշնությունը, չնայած աշխարհագրական խոչընդոտներին, ի վերջո հանգում է կենտրոնաձիգ իշխանության գաղափարին: Եվ արդեն Ք. ա. IX դարի կեսերին Նաիրյան երկրների միավորմամբ ստեղծվում է
միասնական պետություն։ Այն առավել հայտնի է իր ասորեստանյան Ուրարտու (Արա­րատ) անունով։ Ուրարտուի արքաներն իրենց երկիրը կոչում էին Բիայնիլի, որից էլ առաջացել է Վան քաղաքի անվանումը։ 
բ. Բացատրի՛ր։ Ի՞նչ դեր ուներ երկաթը թագավորության կյանքում, ինչպե՞ս էր այն նպաստում
թագավորության կայացմանը։

Վանի թագավորության՝ պատմության ասպարեզ մտնելը համընկավ երկաթի դարի բուռն զարգացման ժամանակաշրջանին։

Երկաթի հանքեր կային հատկապես երկրի կենտրոնական և արևմտյան հատվածներում։ Թագավորության զինվորները կրում էին երկաթե թրեր և երկաթե ծայրով նիզակներ։ Դա հնարավորություն տվեց ավելի արդյունավետորեն պայքարելու հակառակորդ Ասորեստանի դեմ, որի զորքը ևս զինված էր երկաթյա զենքերով։ Երկաթի կիրառումը (երկաթե խոփեր, բահեր, մանգաղներ և այլն) մեծ առաջընթաց ապահովեց նաև գյուղատնտեսության մեջ:
գ. Ներկայացրո՛ւ և վերլուծի՛ր։ Ի՞նչ միջոցներ ձեռնարկեցին Վանի արքաները՝ երկիրը միավորելու,
ընդլայնելու և կայունացնելու համար: Ինչո՞ւ։

Վանի թագավորության՝ պատմության ասպարեզ մտնելը համընկավ երկաթի դարի բուռն զարգացման ժամանակաշրջանին։ Հին աշխարհում արդեն հռչակ էր վայելում Հարավ-արևմտյան Ասիայի հյուսիսում երկաթի արտադրությունը։ Եվ պատահական չէ, որ ասորեստանյան աշխարհակալները դեպի Նաիրի երկրներ կատարած իրենց արշավանքների ընթացքում ավար էին վերցնում երկաթի ահռելի պաշարներ։

դ․Նշե՛ք և հիմնավորե՛ք, թե Վանի թագավորության արքաների իրագործած
վերափոխություններից որն էր ավելի առաջնային և ինչու՞։

Ասորեստանյան զորքերի կողմից մայրաքաղաքի ավերումից հետո անհրաժեշտություն էր առաջացել կառուցելու նոր մայրաքաղաք։

Դա իրագործում է Սարդուրի I (Ք.ա. մոտ 835-825) արքան, որն արդեն իրեն կոչում էր «մեծ արքա, հզոր արքա, տիեզերքի արքա, Նաիրիի արքա»։

Այդպես կարող էր պետությունը ավելի ուժեղանալ։

Ջերմային հավասարակշռություն և ջերմաստիճան

1. Ի՞նչ է բնութագրում ջերմաստիճանը։
   Առօրյա կյանքում տարբեր մարմինների ջերմային վիճակը բնութագրելու համար մենք օգտվում ենք տաք, սառը հասկացություններից:
2. Ե՞րբ են մարմինները ջերմային հավասարակշռության վիճակում։
   Եթե տաքն ու սառը մարմինները հպվում են,ապա որոշ ժամանակ անց նրանց ջերմաստիճանները հավասարվում են։Այս դեպքում ասում են ,որ նրանք միմյանց հետ ջերմային հավասարակշռության վիճակում են։
3. Ջերմաչափների ի՞նչ տեսակներ գիտեք։
   Հեղուկային, Մետաղական Էլեկտրական և այլն
4. Ի՞նչպես պետք է օգտվել բժշկական ջերմաչափից։
   Մարդու մարմնի ջերմաստիճանը չափում են բժշկական ջերմաչափով: Ի տարբերություն սովորական ջերմաչափի` բժշկական ջերմաչափի խողովակի ստորին մասը նեղացված է, ինչի հետևանքով չափումից հետո ավելի ցածր ջերմաստիճան ունեցող միջավայր տեղափոխելիս ջերմաչափի ցուցմունքը չի փոխվում:

Գործնական քերականություն

1․ Տերյանի բանաստեղծությունից դուրս գրիր բոլոր գոյականները։

Հայտնություն

Գարնան անուշ աղմուկով,

Գարնան երգով դու եկար.

Փայլով, փառքով ու շուքով,

Խնդությունով խելագար….

Սիրտըս անուշ խոցեցիր

Արևավառ քո սրով,

Սև օրերըս այրեցիր

Գեղեցկությամբ ու սիրով։

Սիրտըս լիքն էր մութ մեգով,

Սիրտըս թույլ էր ու տկար,—

Գարնան անուշ աղմուկով,

Գարնան երգով դու եկար…

Գոյականեր

աղմուկ

Փայլ

սիրտ

գարուն

խնդություն

երգ

օր

գեղեցկություն

մեգ

2․ Պատմի՛ր ճամբարային ամենահետաքրքիր օրվա մասին՝ ընդգծելով գոյականները։

Սևաբերդ
Մենք գնացինք ընկեր Արև-ի ջոկատով դեպի Սևաբերդ, որը գտնվում է կոտայքի մարզում: Որտեղ մենք գշեցինք բուբլիկներ որոնք շատ-շատ արագ էին ես շատ էի վախեցե, ես միքիչ սղացի և հոգնեցի գնացի, որ ընմՇ

իջեմ պատկերացնում էք շուն գողացավ իմ ուտելիքը և ես մնացի սոված, բայց շատ հետքրքիր էր այնտեղ և իմ օրը անցավ ուրախ։

Անցածի ամփոփում

1. Պահեստում 2000 կգ մթերք կար։ Առաջին օրը պահեստից տարան ամբողջ մթերքի 40 %-ը, երկրորդ օրը՝ մնացածի 30 %-ը։ Քանի՞ կգ մթերք մնաց պահեստում։

2000 * 40 : 100 = 800

800 * 30 : 100 = 240

2. Ուղղանկյան երկարությունը 18 սմ է, որը նրա լայնության 120 %-ն է։ Գտե՛ք ուղղանկյան պարագիծը։

18 * 100 : 120 = 15

p =18 * 2 + 15 * 2 = 36 + 30 = 66 սմ

3. Քանի՞ տոկոսն է․
ա) 50-ը 100-ի բ) 15-ը 75-ի գ) 125-ը 25-ի դ) 300-ը 30-ի

50-ը 100-ի 50×100:100 = 50%

15-ը 75-ի 15×100: 75 = 20%

125-ը 25-ի 125 x 100 : 25 = 500%

4. Առագաստանավն նախ անցել է 120 կմ, ապա՝ դրա 1/4-ը, որից հետո՝ արդեն անցածի 2/3-ը։ Առագաստանավի անցած ամբողջ ճանապարհը 40 կմ ավելին է, քան մնացած ճանապարհի կեսը։ Ընդհամենը որքա՞ն ճանապարհ պիտի անցնի առագաստանավը։

120 x1 : 4 = 30

120+ 30 = 150

150×2:3 = 100

120 + 30 + 100 = 250 (անցած ճանապարհը)

250 – 40 = 210 (չանցած ճանապարհի կեսը)

210 x 2 = 420 (չանցած ճանապարհը)

250 + 420 = 670 (ամբողջ ճանապարհը)

5. Հաշվե՛ք
ա) 2 * |-11+4|-|5-8|
բ) 10 * |-2+1|+6 * |-4-9|
գ) |25+6-1| : |-17+4+8|
դ) |9-5+4| : |-16+14|

2 * |-11+4|-|5-8| = 11
10 * |-2+1|+6 * |-4-9| = 88
|25+6-1| : |-17+4+8| = 6
|9-5+4| : |-16+14| = 4

6. Մեքենայի բաքի տարողությունը 80 լ է։ Քանի՞ լիտր բենզին կա բաքում, եթե լցրել են նրա 45 %-ը։

80 * 45 : 100 = 36 լ

6. Առաջին տրակտորը կարող է վարել դաշտը 15 օրում, իսկ երկրորդը՝ 10 օրում։ Միասին աշխատելով՝ տրակտորները քանի՞ օրում կարող են վարել դաշտը։

1/15 + 1/10 = (2+3)/30 = 1/6 (1 օրում)

Ամբողջը՝ 6 օրում։

7. Հաշվե՛ք
ա) 8 : (-2)-14 : (-7) +(-12) : 4 = -5
բ) -18 : (-9) +16 : (-8)-24 : (-6) = 4
գ) (33 : (-3) — 40 : (-8)) : (-3) = 2
դ) (-55 : 11 +48 : (-16)) : (-4) = 2
ե) -66 : (72 : (-9) + 105 : (-35)) = 6
զ) -84 :(-56 : (-7) + 54 : (-9)) = -42

УРОКИ ДЛЯ 6 КЛАССА ФЕВРАЛЬ 2025 г. (1 НЕДЕЛЯ)

1. Где родился Вик Дарчинян?
   • Вик Дарчинян родился в Армении.
2. Кем был отец будущего чемпиона?
   • Отец Вика Дарчиняна был спортсменом.
3. О чём мечтал Дарчинян в детстве?
   • В детстве Дарчинян мечтал стать боксёром.
4. Какое новое имя он получил в профессиональном боксе?
   • В профессиональном боксе Вик Дарчинян получил прозвище «Бешеный бык».
5. Каких ещё известных армянских боксёров вы знаете?
   • Некоторые известные армянские боксёры: Геннадий Головкин (в некотором смысле также связан с армянской диаспорой) и Артур Абрахам.

---

2. Скажите, кому из ваших одноклассников надо (нужно):

• Больше времени проводить на свежем воздухе: Это может быть полезно для тех, кто проводит много времени в помещении или за компьютером.
• Записаться в секцию карате: Это подходяще для тех, кто заинтересован в самообороне и дисциплине.
• Заняться футболом: Футбол идеально подойдёт активным и командным людям.
• Спортивными танцами: Если кто-то любит музыку и танцы, это для них.
• Научиться играть в шахматы: Это подойдет тем, кто любит развивать стратегическое мышление.
• Больше двигаться и меньше сидеть за компьютером: Это совет тем, кто много времени проводит за компьютером.

---

3. Прочитайте пословицы о спорте. Скажите, как вы их понимаете.

1. «Быстрого и ловкого болезнь не догонит!» — Это значит, что физическая активность помогает сохранять здоровье и укрепляет иммунитет.
2. «В здоровом теле здоровый дух.» — Если человек заботится о своём теле, его ум будет работать лучше.
3. «В спорте, как и в казино, выиграть случайно очень трудно.» — Для успеха в спорте нужно много тренироваться и готовиться, а не надеяться на удачу.
4. «Главное соревнование — борьба с самим собой.» — Спортивные успехи начинаются с работы над собой, с преодоления собственных слабостей.
5. «Где здоровье, там и красота. Гимнастика удлиняет молодость человека.» — Здоровье напрямую связано с внешним видом, и занятия спортом сохраняют молодость.
6. «Движение — это жизнь.» — Активность и движение делают жизнь яркой и полной.
7. «Если хочешь быть здоров — закаляйся.» — Чтобы быть здоровым, нужно следить за своим телом, тренировать его, делать его крепким.
8. «Если не бегаешь, пока здоров, придётся побегать, когда заболеешь.» — Не стоит забывать о профилактике, ведь если не заниматься спортом, то болезнь будет сильнее.
9. «Здоровому всё здорово.» — Когда человек здоров, ему проще наслаждаться жизнью.
10. «Кто спортом занимается, тот силы набирается.» — Занятия спортом укрепляют не только тело, но и дух.

---

Краткий рассказ по одной из пословиц:

«В здоровом теле здоровый дух.»

С самого детства я всегда слышал эту пословицу, и в школьные годы понял её истинный смысл. Когда я стал заниматься спортом, особенно бегом и плаванием, я заметил, что стал намного энергичнее и сосредоточеннее в учёбе. Моя физическая форма улучшалась, а с ней пришла и уверенность в своих силах. Я понял, что чем лучше я чувствую себя физически, тем успешнее мне даётся выполнение учебных заданий и решение проблем. Спорт помог мне развивать не только тело, но и мой внутренний мир.

5. С Данными существительными составьте словосочетания, используя слова для справок.

гвоздь-железний

чистая-постель

Бистрый-день

белая-скатерть

новая-тетрадь

свежая-зелен

болшой-кон

красивая-лошадь

дикий-звер

6. Употребите со словом мой или моя данные существительные. Запишите 2 столбика отдельно слова мужского и женского рода .

Мой-лагерь
Мой-буквар
Моя-кровать
Мой-ден
Мой-камен
Мой-лагерь
Мой-буквар
Моя-кровать
Мой-ден
Мой-камен
Мой-конь
Моя-лошад
Мой-гость
Мой-рубл
Мой-календар
Моя-жизн
Мой-словарь
Мой-медвед
Моя-морков